Monday 23 November 2009

Zelofatuk boot besik 100 nakfera mai Nova Zelandia




Tema: Nakmanas Global (Global warming),Assuntus sira Husi Mudansa Klimatika (Climate Change Issues).

Segunda Nov 23, 2:09 Dader ET

SYDNEY (AFP) - Liu 100, no iha posibilidade besik atus ba atus, Zelofatuk Boot barak( icebergs) Antartika nian maka namlele dadaun mai Nova Zelandia iha eventu raru ida nebe hamosu kedas avizu ba Roahi sira, haktuir ofisial sira iha Segunda nee.

Sientista ida husi Divizaun Glasiologista Antartika Australia nian hatete katak Zelofatuk pedasu boot lubuk ida, nebe konsege detekta liu husi fotografia satelite, namlele liu tiha ona Ilha sira Auckland nian no sira namlele dadaun ona ba Ilha boot Sul neba, besik kilometrus 450 iha nordeste.

Sientista Neal Young fo'o sai katak hare ona zelofatuk boot nebe hamutuk liu 100 -- balu sukat ho luan husi sorin ba sorin hamutuk metrus 200 -- maka rabat malu hanesan ida deit, sai hanesan indikasaun katak bele iha tan atus ba atus.

Nia hateten katak sira nee hanesan restu boot husi foho zelo nian nebe hakfahe an husi Antartika wainhira temperatura anin no tasi sae makaas tamba Nakmanas Global (global warming).

"Sira nee hotu mai husi ida nebe boot liu, karik ho luan kilometrus kuadradu 30, localiza iha Antartika," Young haktuir ba AFP.

"Ida boot sirkula kleur tiha ona haleu Antartika no nia sorin boot sira komesa nakfera dadaun ona no ikus sai to'o produz tan kikoan sira."

Nia mos hateten katak zelofatuk boot ho numeru barak hanesan nee kleur ona maka nunka namlele tuir tasi besik to'o Nova Zelandia dezde 2006, ho barak nebe mai besik kilometrus 25 husi tasi ibun -- nebe foin maka hare dezde 1931.

"Sira oras nee dadaun nee tuir hela dalan nebe hanesan ho diresaun sae mai Nova Zelandia. Sekarik sira sei namlele sae to'o Ilha Sul ka lae, difisil tebes atu iha serteza," haktuir Young.

Nova Zelandia hasai ona avizu navegasaun kostal ba area sira iha tasimane nebe hare ona zelofatuk boot namlele iha tasi leten.

"Nee hanesan avizu geral ida deit ba roahi sira iha area neba atu bele alerta nafatin hasoru perigu nebe bele mosu husi zelofatuk boot sira nee," haktuir husi portavoz Maritima Nova Zelandia nian, Ross Henderson.

Zelofatuk boot sira nee hanesan restu kiik sira husi zelofatuk jigante nebe uluk liu hare iha tasi klaran Ilha Macquarie Australia nian iha fulan nee, inkluidu ho ida fali nebe ho estimativu luan besik kilometrus rua no ida seluk tan ho luan boot dala rua liu fali Stadiun Olimpiade "Bird's Nest" Beijing nian.

Young mos antes nee hateten ba AFP katak nia hein atu hare zelofatuk boot sira(icebergs)nebe barak liu tan iha area neba se wainhira temperatura Rai nian kontinua sae ba nafatin.

"Se wainhira prosessu nakmanas global maka continua sae nafatin hanesan ohin loron nee, hau sei antisipa hodi hare zelofatuk boot sira no mos fohoboot zelofatuk barak liu tan maka sei nakfera," nia afirma.

"Wainhira zelofatuk boot sira ba dala ikus nebe namlele mai besik Nova Zelandia iha 2006, helikopteru tula semo sae bibi malae ida ba hatuur iha zelofatuk boot nee ida nia leten hodi hamosu publisidade furak ba industria kabas nasaun nee nian.

No comments:

Post a Comment